Kwanzaa
Trowstu
Akuba
VAKANTIE ACTIVITEITEN VOOR DE JEUGD – NAKS SEPTEMBER 2019 LEEFTIJDSGROEP: 4 TOT EN MET 13 JAAR
De vrouwen afdeling van NAKS Akuba organiseerde ook in 2019 voor de vijfde keer een vakantie activiteit voor kinderen. Deze is gehouden op 3 tot en met 12 september.
In de afgelopen jaren hebben wij steeds ruim 40 kinderen per keer kunnen opvangen. Vanwege verminderde subsidie is het aantal dit jaar afgenomen. Wij hebben ouders en kinderen moeten teleurstellen maar konden niet meer dan 32 kinderen kosteloos meenemen in het traject.
Ouders hebben wel een bijdrage in natura geleverd zoals fruit, stroop, snoep. Een kleine groep heeft toch wel een financiele bijdrage geleverd. De kinderen hebben gedurende deze vakantiedagen kunnen genieten van een leuk en gevarieerd programma met activiteiten zoals zang, dans, handenarbeid en spelletjes en ze kregen dagelijks een brood- en warme maaltijd.
Ze hebben een dag doorgebracht in een speeltuin, er werden twee jaardagen gevierd en er werd een loterij gehouden. Het leuke hierbij was dat elk kind een prijs heeft gewonnen en dat de kinderen de prijzen onderling mochten ruilen.
Medewerkers
- Roxanne Penelope en Henna Darnoud gaven leiding aan de groep 4 tot en met 6 jaar.
- Renate Mans en Georgine Piqué leidden de groep 7 tot en met 13 jaar.
- Serquino Yspol begeleidde de ‘fosten prey’.
- In de keuken waren: Reci Perrefoort, Viola Brunst, Meriam Needa en Shirley Wijngaarden.
Paramaribo, 11 oktober 2019
G. Piqué Coördinator tevens voorzitter van NAKS Akuba
Wan Rutu
NAKS Wan Rutu presents: Koto Prodo Challenge part 2
Tijdens de quarantaine periode, april 2020, hebben enkele leden van NAKS Wan Rutu de bekende #dontrushchallenge omgezet in een Koto Prodo challenge. Binnen enkele seconden pronken ze in een van hun prachtigste koto’s. Hiermee tonen ze hun waardering voor dit cultureel erfgoed.
Veel kijk plezier:
NAKS Wan Rutu presents: Koto Prodo challenge part 1
Tijdens de quarantaine periode, april 2020, hebben enkele leden van NAKS Wan Rutu de bekende #dontrushchallenge omgezet in een Koto Prodo challenge. Binnen enkele seconden pronken ze in een van hun prachtigste koto’s. Hiermee tonen ze hun waardering voor dit cultureel erfgoed.
Veel kijk plezier:
STVS Journaal: Stamboomonderzoek ter versterking van het ” ik zijn”
Hier een reportage met de artistieke leider van NAKS Wan Rutu, dhr. Darell Geldorp.
Hij is geruime tijd bezig met het vastleggen van de stamboom van zijn familie. Verder legt hij uit wat het belang is van stamboom onderzoek.
STVS Journaal: Spelletjes kunnen ook langzaam leerzaam zijn
De artistieke leider van NAKS Wan Rutu in een interview met STVS. Het wordt tijd dat we de generatie van nu de spelletjes van vroeger ook aanleren. Zo blijven ze in beweging en leren tegelijkertijd ook wat van het verleden.
Ala Firi
Kaseko Loco
Mi Agida
Muziekschool Naks Mi Agida start instrumentenfonds
Uit De Ware Tijd van 30/08/2020 12:04 – Tascha Aveloo
Enkele leerlingen van Naks Mi Agida-muziekschool laten horen wat ze allemaal leren. Foto: Tascha Aveloo
PARAMARIBO – Gekleed in een witte trui, jeans en een pangi om de schouders laten enkele kinderen horen wat zij leren bij de Mi Agida-muziekschool van Naks. Het was vrijdag een heugelijke dag waarbij middels een korte presentatie en het tekenen van drie contracten het project ‘Aanschaf muziekinstrumentenfonds’ werd gelanceerd.
Het fonds is gesponsord door Jack Tours & Travel Service. Gersom en Cindy Uden, die nu de directie uitmaken, hadden vorig jaar een wandelloop georganiseerd toen het bedrijf dertig jaar bestond. “Toen hebben we al aangegeven dat we al de baten zullen schenken aan een goed doel. En wij, net als onze vader Jack, dragen het werk van Naks een warm hart toe. Daarom hebben we besloten dit project te ondersteunen”, doet Gersom uit de doeken tegenover de Ware Tijd.
De Naks Mi Agida-muziekschool is opgezet om kinderen uit lagere sociaal-economische klassen de gelegenheid te bieden muziekonderwijs te volgen. De maandelijkse bijdrage aan lesgeld per kind wordt relatief laag gehouden. Om goede prestaties te leveren is het aan te raden dat de leerlingen op regelmatige basis thuis oefenen. Echter, het aanschaffen van een instrument is voor vele leerlingen niet haalbaar. Dit project maakt het mogelijk dat ouders in het revolverende fonds, middels afbetaling een instrument voor hun kind kunnen kopen.
“Mijn zoon speelt dron. En nu volgt hij les via internet. Hij heeft een drum in bruikleen gekregen, maar nu kunnen we één kopen voor hem”, vertelt moeder Bijlhout. Breedlachend zegt ze dat ze blij is dat hij niet langer haar potten en emmers als instrument gebruikt. “Ik denk dat muzieklessen heel positieve invloed hebben op het kind. Daarom is dit een hele positieve ontwikkeling”, aldus Bijlhout.
Naks-kinderen leren op recreatieve manier presenteren
17/05/2020 18:06 – Audry Wajwakana (De Ware Tijd)
PARAMARIBO – Heel zelfverzekerd stapt Shereen Awana (13) naar het midden van de zaal als haar naam wordt afgeroepen. Met een beheerste en luide stem introduceert ze zichzelf. Vaak zijn kinderen zenuwachtig wanneer zij moeten presenteren voor een publiek, maar daarvan was niets te merken bij de presentaties van vijf kinderen van de Naks-afdelingen zang, dans en theater, Naks Difrenti en Mi Agida-muziekschool.
Na een driedaagse training in public speaking door Fulgor Esajas van de Suriname Speaking Academy, mochten de kinderen hun theoretische kennis donderdag in Naks in de praktijk uitvoeren. Het publiek bestond uit ouders, verzorgers en enkele bestuursleden van Naks.
De training is ook gevolgd door Revansha Samson (12), Dichayra Derby (11) en de broers Roell (9) en Ivaro Wijngaarde (13). De presentatie van de jonge public speakers bestond uit een introductie, visualisatie en presentatie van een zelfgekozen thema. De thema’s van de presentaties varieerden van judo en de koto en angisa tot het bakken van een lekkere viadu en pannenkoeken.
De training moet het zelfvertrouwen van de kinderen vergroten en hen meer durf laten opbouwen, vertelt Esajas. Ongeveer zes jaar geleden is hij met dit initiatief begonnen, omdat hij gemerkt had dat kinderen op school presentaties moesten houden, zonder dat zij ervoor getraind werden. “Communicatie is de basis van het mens-zijn, omdat we sociale wezens zijn.”
Zelfverzekerheid
“De maatschappij leert je dat overal waar je komt je je moet kunnen presenteren. Bij een ontmoeting, op zoek gaan naar een baan, presenteren op school, als je een product wilt verkopen en nog heel veel meer. Ik vind dat je dit niet moet leren als je al wat ouder bent. Dit moet je van jongsaf leren, waardoor je zelfverzekerdheid en zelfvertrouwen ontwikkelt om voor een publiek te staan. Niet alleen voor publiek, want het gaat in principe om dat wij kinderen willen leren dat deze dingen belangrijk zijn om ongeacht waar ze komen te kunnen presenteren”, zegt Esajas.
De training werd verzorgd middenin een periode, waar de veiligheidsmaatregelen van het Nationale COVID-19 team verscherpt werden toegepast. Hierdoor moest Esajas ook de methode van lesgeven aanpassen naar een online cursus. De kinderen hebben de opdrachten gedaan met hun huisgenoten als publiek. “Op een praktische, concrete en recreatieve manier hebben we de kinderen de vaardigheid van presenteren aangeleerd”, zegt de trainer. Aan het eind van alle drie presentaties kregen de kinderen een certificaat.
Confrontatie
Frederik Wijngaarde heeft zijn zonen Roell en Ivaro aan de cursus laten deelnemen. “Het is nooit te veel wanneer je kinderen in een heel vroeg stadium confronteert met de realiteit op de wereld. De scholen die ze bezoeken, daar moeten de kinderen ook presentaties geven. Een paar van de presentaties heb ik op scholen meegemaakt en daar schort er een hoop aan.”
“De leerkracht op school heeft de kunde niet om de kinderen daarin te begeleiden. Omdat ik weet dat dit regelmatig op school voorkomt, besloten mijn vrouw en ik om de kinderen ook aan deze training mee te laten doen.” Ivaro hield een presentatie over het maken van een viadu en Roel over het bakken van pannenkoeken. “Mijn zonen zijn al vlot en vrij in het spreken en zich uiten. Ze kunnen hun mannetje staan”, zegt vader Wijngaarde.
Theater
Tori fu Bifo: NAKS BRENGT NIEUWE FOLKLORISTISCHE SHOW (1972)
Hier heeft u een kranten artikel uit Vrije Stem: onafhankelijk weekblad voor Suriname.
Datum: 08-09-1972
Het ging over de aankondiging van een nieuw folkloristische show getiteld “Abeni”, geschreven door Eugene Drenthe en geregisseerd door Wilgo Baarn en Nolly Rozer.
Klik op de foto om het te kunnen lezen.
Sranantongo
NAKS Iconenkalender 2020 Online bestellen
WILT U EEN ICONENKALENDER 2021 BESTELLEN?
De Covid-19-pandemie en de economische crisis hebben de activiteiten van NAKS grotendeels stil gezet. Maar achter de schermen wordt hard gewerkt aan een van de meest succesvolle projecten van de afgelopen jaren: de NAKS Iconenkalender.
De afgelopen drie jaar werden 36 bijzondere Surinamers uit heden en verleden geportretteerd en met een videoproductie en tentoonstelling onder de aandacht gebracht van een breed publiek. Een cultuur-educatief project dat vooral aanslaat bij de jongere generatie die op deze manier nieuwe rolmodellen ontdekt.
De Iconenkalender is in korte tijd zo populair geworden dat de status van ‘collectors-item’ is bereikt. Omdat de interesse met het jaar groeit, stelt NAKS belangstellenden in de gelegenheid in te tekenen op de Iconenkalender 2021 en een of meer exemplaren te reserveren.
Twaalf nieuwe Iconen op de NAKS-kalender 2021
- Sisa Agi, populaire Aukaanse zangeres
- Mildred Caprino, historicus en docent
- Elfriede Cederboom, voorvechter tegen huiselijk geweld
- Trudi Guda, cultureel antropoloog en dichter
- Emma Mais, hogepriesteres van Maisa-liederen
- Letitia Vriesde, topatleet en sportpromotor
- Otmar Buyne, transcultureel psychiater en culinair ontwerper
- Johannes N. Helstone, componist en musicus
- Papa Koenders, onderwijzer en cultuuractivist Sranantongo
- Edwin Schal, nationaal topvoetballer en sportcommentator
- Dorus Vrede, dichter en verteller
- Carlho Wijdh, oprichter Godo Spaar- en kredietcoöperatie
Klik op de link om te registreren en voor verdere informatie:
Registratie NAKS Iconenkalender 2020
Sranantongo is niet weg te denken
Bron: STVS JOURNAAL 22 JULI 2020
COLUMN: Howpu
Uit: De Ware Tijd 23/07/2020 14:00 – Pokay Tongo
Sensi presidenti Chan Santokhi nanga en kompe Ronnie Brunswijk teki abra, wan wortu p’sa omeni hondro leysi: Howpu! Na wan prakseri san e gi wi a bribi taki un d’a libi ete, dati w’e bro. Bro gi na kondre san wi lobi so nanga un heri ati. Sowan wan gi den libi srefi fu sori grontapu o bigi den lobi de gi Sranan. Mi n’e go so fara bika mi wani syi san wi meki fu na kondre. Ma a no a fosi leysi di w’e yere a prakseri fu howpu. Fu den fotentinafeyfi yari nanga den neygi presidenti un syi bun nanga ogri, ma howpu ben de tu. 1975, 1980, 1987, 1991, 1996, 2000, 2005, 2010. Soso ini 2015 un lasi bribi.
A wiki di p’sa mi ben gi Ronnie Brunswijk grani fu di a ben taki en eygi mamatongo. Poti, mi du dati ini Ptatatongo. Wan sma aksi ensrefi fu san ede mi no kebroyki a Sranantongo. We dan, mi kan taygi en, a no a fosi leysi mi e skrifi ini wi eygi tongo. Sonwan feni dati a skrifi a no wan makriki tori fu leysi noso grabu a boskopu. Dan mi e krasi mi baka-ede, aksi mi srefi fa dati kan. W’e taki a tongo, a winsi na af’afu, fa leysi e meki un beti un tongo? M’a bun. Te yu wani leri, yu abi fu skoro yu srefi. Bigin bay wan wortubuku.
Presidenti Santokhi diki kon miti wan tu soro di Bouta libi gi en na baka. So wan fu den no sa betre so esi ini den feyfi yari d’e kon. Fu dati ede feyfi yari syatu. Ibri nyun fesiman di teki kondremakti abra, no e denki p’sa den feyfi yari disi. Ma den mofo e taki trafasi. “Na gi den pikin nanga granpikin di d’a pasi e kon”, den e taki. Ma na ley den e ley bika den e denki fu den srefi fosi. Den e luku san den kan meki fu den srefi ini na syatu pis’ten dati d’e frigiti san den ben pramisi wi di den ben begi wi fu unu sten.
Efu yu no luku bun, so wan fu den soro de so dipi, na koti w’wan Santokhi o abi fu koti den, fu a skin kon betre. Ma a no sa malengri wi. Nofo fu den soro san kweki kon, no ben de fanowdu. Teki a bigi pasi fu eksempre. Bouta ben kan gi tra prenspari wroko a moni so dati un ben kan abi wan moro steyfi gron na ondro un futu. Skoro fu eksempre. A moro bunkopu fasi fu yepi potiwan fu yepi densrefi. No gi den fisi, leri den fu uku.
Ma kon mi taygi unu dati a no moni nanga wan tru ekonomiya w’wan un mankeri. Te un luku fa un tyari un srefi te nanga now, dan w’e syi bigi ay, dyarusu. Bun nanga ogri meki mati tron feyanti. Na a k’ba fu a rigeri di Bouta k’ba rigeri wi syi fa den man seti den srefi. Dyari, gron nanga oso prati, oto seri bunkopu, kompyuter no de fu feni, sturu no de (na tapu gron den ben sidon?), grofu pay e p’sa te mun tapu. Fa wan man di ala den tin yari taki fa a lobi unu (a winsi un no ben lob’en), kan hori un yeye so na spotu? A ben taki leki sma ben tay wis’man n’a t’tey. Dati na wan leri san un no musu fu frigiti. Mi b’o fen’en dyadya fu en efu den payman disi nanga den kado ben kemopo na ini en eygi saka.
Wan tu sani musu de krin. A ten d’e kon un wani sabi san Chan Santokhi wani nanga a kondre. San a wani nanga Ptata. A no san Ptata wani nanga Sranan. A sa musu kapu wan pasi opo, koti wan lin san wi leki libimakandra sa musu waka. Te na ten wi sa syi efu a lin e waka nanga reti. Wi abi fu har’en na en yesi efu a wani teki wan boropasi. Wi abi fu skreki en wiki efu a de fu fadon na sribi. Bari fu howpu nomo no sari. Den fotentinafeyfi yari di de na un baka sori dati mati nanga kompe fu politiki tyari unu go na ini wan swampu nanga bun furu birbiri. A famiriman wisi fu Paul Somohardjo nanga en manpikin Bronto na wan tori san kan sungu unu. Bronto no abi no wan enkri frantwortu noso ondrofeni fu tyari wan boto. Dan fa y’o lon wan her’ ministeriya?
Efu yu no man swen, kayman o nyan yu ondropasi noso a faya son o kiri yu. Wan moro betre skoro Bouta no gi wi fa kondre no e seti. Ini takru ten y’e kisi nyun ideya. Ma wan sani un no musu frigiti, na dati Sranan n’e keba abra feyfi yari. Abra feyfi yari na wan tra bigin fu wan moro betre ten. A no howpu wawan e tyari kenki. Teki yu tyapu, srapu yu owru noso yu ede fu walamala kan nyan wan moro betre tamara. A bigin na tide.
taknangami@live.nl
Conversatiecursus voor beginners
Bij het samenstellen van het cursusmateriaal heeft de Werkgroep Sranantongo zich vooral gericht op de spreekvaardigheid. Aan de hand van vraag- en antwoord-oefeningen, korte woordenlijsten, een minimum aan grammatica en de spellingmethode van de Sranan Akademiya leren de cursisten in twaalf lessen een eenvoudig gesprek voeren.
De Conversatiecursus richt zich op een internationaal publiek dat voor korte of langere termijn in Suriname verblijft en zich in het Sranantongo wil kunnen redden, maar ook op Surinamers die hun Sranantongo spreekvaardigheid willen verbeteren. Coördinator: Vivian Olf. en Docenten: Sandra Goedhoop en Romeo Grot.
DWT: Artikel Iconenkalender 2020
Kranten artikel DWT: Iconenkalender 2020
In De Ware Tijd van 22 maart 2020 was er een uitgebreid artikel over de Iconen Kalender, editie 2020.
EUFRIE
Our Community: Nieuw Boek Sherwood Feliksdal
Sherwood Feliksdal
Sherwood FeliksdalAfrikaanse Babynamen en Etiquette bij Zwangerschap en Geboorte
Binn
en de Afrikaanse gemeenschap(pen) wordt de naam van een kind met grote zorg gekozen, omdat de Afrikaanse mens ervan overtuigd is dat de naam van een individu zijn of haar leven beïnvloedt. Namen werken door als affirmaties. Om die reden is het idee voor Afrikaanse Babynamen en Etiquette bij Zwangerschap en Geboorte ontstaan. In dit boek vinden aanstaande ouders een bron waaruit geput kan worden bij de zoektocht naar een passende naam voor hun kind. De lezer kan tevens een indruk opdoen van de verschillende tradities en gebruiken met betrekking tot zwangerschap en geboorte binnen de verschillende Afrikaanse gemeenschappen ter wereld.
Over de auteur
Sherwood Feliksdal (1985) is juridisch dienstverlener en creatief duizendpoot van beroep. In haar schrijfwerken neemt conservering van cultuuruitingen een centrale plaats in. Contact gegevens: Mob: +3142904702 . Email: s.l.felikdal@gmail.com
Lees hier alvast een stuk uit het boek van Sherwood Feliksdal
Het doel van dit boek is om de lezer inzicht te geven in de gebruiken rond zwangerschap, geboorte en naamgeving op het Afrikaanse continent en in de diaspora. De Afrikaanse mens is ervan overtuigd dat de naam van een individu zijn of haar leven beïnvloedt. Woorden nemen vormen aan en werken als affirmaties door in een persoons bestaan. Het is om die reden dat de keuze voor een naam met grote zorgvuldigheid gepaard gaat.
In West-Afrika is het een traditie om kinderen een dagnaam (dadin) oftewel een zielennaam (Akradin) te geven. Deze zielennaam correspondeert met de dag van geboorte, de planeten en veel specifieker met de karaktereigenschappen van een persoon die zowel een vrouwelijk als een mannelijk deel vertegenwoordigen.
Productinformatie
|
Bezoek de webshop van BoekSchout om het boek te kopen:
NAKS KWANZAA BRENGT LAATSTE GROET AAN ‘MISI URMIA’
/in NAKS in het nieuws, NAKS Kwanzaa, Nieuws Kwanzaa /door Darell GeldorpBron: De Ware Tijd 21/08/2020 23:39 – Audry Wajwakana
Met haar sopraanstem en lichte huidskleur viel Urmia Darcheville-Berkleef vaak op bij sokopsalm-, kawina- en wintipokuoptredens. Foto: Sabrina Esajas
PARAMARIBO – ‘Misi Urmia’, ‘Urtje’, ‘rode Urmia’ werd het rustigste en hulpvaardige lid van Naks Kwanzaa vaak liefkozend geroepen. Met haar sopraanstem en lichte huidskleur viel Urmia Darcheville-Berkleef (52) vaak op bij sokopsalm-, kawina- en wintipokuoptredens. De zangeres overleed op 14 augustus. In het centrum van Naks nam Naks Kwanzaa donderdagmiddag met sokopsalmliederen afscheid van haar collega.
Bij het zingen van de sokopsalmliederen lieten enkele Kwanzaa-leden hun tranen de vrije loop. “Na arbeid komt sport was vaak haar statement en bij Kwanzaa voelde ze zich helemaal thuis. We hadden niet alleen het stukje optredens bij activiteiten, maar ook dat stukje waar we met elkaar konden socialiseren”, zegt Marjorie Peer, voorzitter van Kwanzaa tegen de Ware Tijd. Daarin blonk Darcheville-Berkleef uit. Voor de groep van 23 leden, onder wie negen mannen, is het overlijden van haar lid een groot verlies. “Omdat ze ziek was, was ze niet zo erg actief op de app, maar de laatste keer toen ze er weer was zei ze dat we haar heel gauw zouden zien. We waren blij met een teken van leven, maar jammer genoeg God heeft anders beslist”, zegt Peer. Darcheville-Berkleef is vrijdag in de RK-begraafplaats begraven.
De 52-jarige was een cultuurmens en het was logisch dat ze haar weg in 1997 vond naar de Organisatie voor Gemeenschapswerk Naks. In de eerste jaren als Nakser was ze actief in de afdeling Kawina en Dron, die erop is gericht om de Afro-Surinaamse traditionele muziek hoog te houden en de kennis over te dragen aan jongeren. Haar zangstem was sopraan. Samen met Ingrid Madari en Jacintha Wolf-Liauw A Joe heeft ze het lied ‘Nyan Faro Maisa’ gezongen die op de eerste cd van Naks Kawaina en Dron getiteld ‘Grantangi mi bigi sma’ is opgenomen. Samen met deze groep heeft ze diverse optredens in stad, districten en het Caribisch Gebied gehad. Terwijl zij in de Kawina en Dron-groep zat, werd ze vanwege haar sopraanstem vaak door de toenmalige leider van de Naks zang- en dansafdeling, ma Es – Esselien Fabies – gevraagd om te ondersteunen bij optredens. Hierdoor kon ze na enkele jaren zich makkelijk aansluiten bij deze afdeling, die meer bestond uit oudere vrouwen en mannen.
De zang- en dansafdeling is op het gebied van theater en folklore de oudste binnen Naks, die als doel heeft om de Afro-Surinaamse cultuur te behouden en over te dragen. De afdeling onderging een naamsverandering, tegenwoordig Naks Kwanzaa, en wordt veel gevraagd voor sokopsalm, kawina en winti poku. Van beroep was Darcheville-Berkleef gecertificeerde busbegeleider bij het transporteren van kinderen en volwassenen met een beperking. Behalve zang en dans was mode ook haar hobby. Vandaar dat ze de verschillende modecursussen van Naks zoals draperen, modeaccessoires en sabi tay yu-angisa heeft gevolgd. Ze was degene die ook met het idee kwam om de eerste kimonaparty van Naks te laten organiseren.
Switi Melodi
/in NAKS Kwanzaa, NAKS Shop /door JKC GastLobi Singi
/in NAKS Kwanzaa, NAKS Shop /door JKC GastScript Performance
/in NAKS Kwanzaa, NAKS Shop /door JKC GastPrisiri Kawina
/in NAKS Kwanzaa, NAKS Shop /door JKC Gast