Uit De Ware Tijd van 23/10/2020 22:49 – Tascha Aveloo

SINABO – De Feydrasie fu Afrikan Srananman heeft vrijdag voor de dertiende keer stilgestaan bij de wrede dood van de tot slaaf gemaakte Ma Seri. Volgens districtscommissaris Mohammedsafiek Radjab van Commewijne zouden jongeren zich op deze memorabele dag meer dan ooit bewust moeten zijn van de Surinaamse geschiedenis en haar helden. “Als de minister van Onderwijs aanwezig was, zou ik haar vragen om deze gebeurtenis op te nemen in het huidige curriculum. We leren zoveel over de geschiedenis van andere landen. De jongeren moeten weten hoe hun voorouders hebben gestreden met bloed, zweet en tranen, zodat zij nu in vrijheid kunnen leven.”

De burgervader stelde zelfs dat “wie zijn geschiedenis niet kent, praktisch geen burger kan zijn van een land”. “Ik stel dit scherp, omdat ik geloof dat de jongeren blij moeten zijn met hun cultuur en afkomst. Ze moeten erover leren om die door te kunnen geven aan de volgende generaties. Alleen door elkaars cultuur te kennen, zullen we met meer waardering en respect voor elkaar het land kunnen opbouwen.”

Dat niet eenieder bekend is met deze geschiedenis is duidelijk. De bekende apintispeler Frans Malonti geeft aan dat hij helemaal niet bekend was met dit verhaal. “Mi no ben sabi. Ma mi taki den grantangi dat mi kan leri fu so wan bigi uma.Taki a ben libi en a gi en libi gi wi.” Het is ruim 277 jaar geleden dat Ma Seri weigerde te liegen over de doodsoorzaak van slaven op plantage Sinabo in Commewijne. Het was toen verboden om slaven zomaar te doden. Zij werd door haar slavenmeester, Benjamin Posset, gegeseld, doodgeschoten en onthoofd.

Foto: Tascha Aveloo

Iwan Wijngaarde, voorzitter van de Feydrasi fu Afrikan Srananman, stond ook stil bij de onthoofding van twee loweman, namelijk een andere Seri en Flora. Deze twee vrouwen hebben het leven moeten bekopen, omdat zij niet wilden vertellen waar de tot slaafgemaakten naartoe waren gevlucht. “Ze hebben Seri eerst de tong afgehakt en later hebben ze beide vrouwen onthoofd. Hun hoofden werden naar de stad gebracht om er wat geld voor te krijgen.”

Deze viering met veel minder mensen dan voorheen, vanwege de heersende coronacrisis werd luister bijgezet door het bezoek van vicepresident Ronnie Brunswijk. Hij stond in zijn speech stil bij de geschiedkundige feiten en wees er ook op dat vrouwen uit de geschiedenis meer waardering moeten krijgen, maar ook die in de huidige maatschappij. “Behalve dat ze ons hebben gebaard, zijn zij het die ervoor moeten zorgen dat iedereen eet en dat we er verzorgd bij lopen. Zij waren heldhaftige, moedige vrouwen. Laten we vrouwen daarom eren en hen de plaats geven, die ze waard zijn.”

Wijngaarde beschouwde het bezoek van de vicepresident als een goed voorteken voor een progressievere samenwerking om zodoende de doelen van de organisatie te behalen. “Ik heb in het verleden met meerdere regeringsleiders gesproken, maar ik heb vaak het gevoel gehad dat ze niet helemaal begrijpen hoe diep het probleem zit. Gedurende honderden jaren zijn onze identiteit en cultuur ons systematisch ontnomen. En daarom zeg ik ook niet dat het de schuld is van nazaten, omdat ze het ‘nog niet’ helemaal begrijpen”, stelde Wijngaarde die volgend jaar al 25 jaar aan de weg timmert. “Alles wat zich in het duister ontwikkelt, is vaak negatief. Er zijn heel wat negatieve elementen die zich binnen onze cultuur hebben ontwikkeld, waardoor we in feite nu pas aan het begin van het bewustwordingsproces zijn. Zo’n volk beseft niet dat ze wat mist. Het zijn leiders die moeten opstaan om hen de weg te wijzen en dat heb ik in het verleden gemist.”

Hij stelde dat Brunswijk wellicht als nakomeling van de marrons, de doelstellingen van de organisatie beter begrijpt. “Na zo lang geen eigen cultuur te hebben gekend, gaat men nu ook nog studeren in het buitenland. Ook onze leiders zijn nog zwaar gekoloniseerd en kennen de waarde niet van het hebben van een eigen culturele identiteit. Daarom is die ombuiging, die bewustwording een proces. Het gebeurt dus ook niet in deze korte tijd.”

In het verleden zijn er weleens ministers of directeuren van Onderwijs geweest, maar het bezoek van de vicepresident ervaart hij als een bekroning op het werk van de organisatie. Wijngaarde hoopt dat deze regering erkent dat er bewuster gewerkt moet worden aan het wegwerken van de achterstand, die deze groep heeft in de maatschappij vanwege het verleden. Na een plengoffer door Malonti, werd de kranslegging gedaan, waarbij de vicepresident ook een dankwoord deed aan de voorouders voor de strijd die zij hebben gevoerd.